Zweedse gehaktballetjes met aardappelpuree

Ingrediënten

• voor de aardappelpuree
• 800 g aardappelen, geschild
• 100 ml volle melk
• 100 ml slagroom of koffieroom
• 25 g gezouten boter
• voor de gehaktballetjes
• 50 g droog broodkruim
• 2 snufjes piment
• 2 theelepels zout
• ½ theelepel witte peper
• 200 ml volle melk
• 500 g rundergehakt
• 500 g varkensgehakt

• 2 kleine uien, heel fijn geraspt
• 2 eieren, geklutst
• 1-2 eetlepels raapzaadolie
• 1-2 eetlepels gezouten boter
• voor de bruine saus
• 600 ml runderbouillon (liefst zelfgemaakt)
• 2 eetlepels bloem
• 2-3 eetlepels gezouten boter
• 1 eetlepel sinaasappelsap
• voor erbij
• rode-bosbessenjam
• licht ingemaakte komkommer

Bereiden

Kook de aardappelen voor de puree 12-15 minuten in een grote pan gezouten water, tot ze zacht zijn. Giet ze af en laat ze uitwasemen en afkoelen.

Zet de melk, room en boter in een grote pan op laag vuur tot het mengsel warm, en de boter gesmolten is. Voor het beste resultaat moet je de aardappelen door een pureeknijper knijpen, maar het kan ook met een stamper. Roer de puree met een houten lepel door het romige botermengsel, breng hem op smaak en zet hem opzij.

Meng de broodkruimels, piment, zout en witte peper in een grote kom. Roer er de melk door om er een gladde pasta van te maken en laat hem 10 minuten staan. Als het mengsel te droog is moet je er een extra scheutje melk bij doen.

Bekleed een bakplaat met bakpapier. Kneed de beide soorten gehakt met de hand met de uitjes, eieren en de broodkruimpasta door elkaar, of gebruik een keukenmachine. Draai het gehakt met vochtige handen in balletjes van 2½-3 cm en leg ze op de plaat.

Breng de bouillon voor de saus aan de kook. Strooi de bloem in een droge pan op matig vuur en blijf een paar minuten met een houten lepel roeren tot hij goudbruin begint te worden. Pas wel goed op dat je de bloem niet laat verbranden, anders kun je opnieuw beginnen. Roer er vervolgens vlug de boter door tot alle bloem opgenomen is; het kan zijn dat je iets meer boter nodig hebt. Giet er de kokende bouillon, scheutje voor scheutje bij en blijf roeren tot je een glad mengsel hebt. Als er nog klontjes in zitten moet je de saus door een fijne zeef wrijven. Veeg de pan schoon, giet er de saus terug in en laat hem, terwijl je regelmatig blijft roeren, op matig vuur pruttelen tot hij dik begint te worden. Giet er als de saus te dik is nog een extra scheutje bouillon (of water) bij. Roer er het sinaasappelsap door, breng de saus op smaak en zet hem opzij.

Verhit de oven tot 140 °C. Verhit de boter en olie in een zware gietijzeren pan op matig vuur tot de boter begint te schuimen. Braad de gehaktballetjes in porties in 10 minuten rondom egaal bruin. Houd ze warm in de oven terwijl je de rest bakt, en voeg zo nodig nog wat extra olie en boter toe.

Warm de saus op en klop hem nog even glad. Warm de puree langzaam op. Serveer de gehaktballetjes en puree in een plens saus met een klodder rode-bosbessenjam en een paar plakjes licht ingemaakte komkommer.

Extra benodigd

Bakpapier

Opmerking

Wat is eigenlijk het verschil tussen Zweedse en Deense gehaktballetjes, en Italiaanse ballen? Nou, om te beginnen drijven ze niet in een rijke tomatensaus, maar het zijn volgens mij de in room geweekte broodkruimels en het vleugje piment die het grote verschil maken. Door half-om-half (rund/varken) gehakt te gebruiken krijg je een zalig rijke smaakcombinatie, maar als je wilt kan het ook met puur rundergehakt. Ik raad je ook aan om een blender te gebruiken om het gehakt zo fijn mogelijk te maken. Maak meteen een dubbele portie; je kunt ze uitstekend invriezen.